ทำหมันในสุนัข…ดีอย่างไร
มีหลายเหตุผลที่เจ้าของสุนัขไม่ยอมทำหมันให้น้องหมา เช่น กลัวบาป ทำให้มันไม่มีลูกมันเป็นบาป ไม่อยากจะทำร้ายสัตว์ เพราะการสืบพันธุ์เป็นเรื่องธรรมชาติ ทำหมันจะเป็นการทารุณกรรมสัตว์จริงหรือไม่ เรามาฟังเหตุผลนี้กันดีกว่า
สัตวแพทย์หญิงกนกพรรณ โชติกวณิชย์ (หมอติ๊ก) หมอประจำอายุรกรรมโรงพยาบาลสัตว์ตลิ่งชัน ให้ความข้อมูลเรื่องว่า การทำหมันมีข้อดี คือ ลดการเกิดโรคทางระบบสืบพันธุ์ ในกรณีที่รุนแรงก็จะเป็นมะเร็งได้ ลดภาวะการเกิดมดลูกอักเสบ ลดอัตราการเกิดเนื้องอกเต้านม และหากทำหมันก่อนเป็นสัดครั้งแรกสามารถลดการเกิดเนื้องอกที่เต้านมได้ถึง 95 % ลดภาวะต่อมลูกหมากโตในตัวผู้ ลดพฤติกรรมก้าวร้าว ลดพฤติกรรมการหนีเที่ยว และการยกขาฉี่เรี่ยราดในสุนัขตัวผู้ และสุดท้าย การทำหมันเป็นการคุมกำเนิดถาวร ช่วยลดอัดตราการเกิดสุนัขจรจัดอีกวิธีหนึ่ง
การทำหมันจึงเป็นผลดีต่อสุขภาพของตัวหมาเองในเรื่องโรคต่างๆ และพฤติกรรมก้าวร้าวที่ลดลงของสุนัขทำให้สัมพันธภาพระหว่างสุนัขและเจ้าของสุนัข สงบสุข การทำหมันยังช่วยสังคมเพราะลดอัตราสุนัขจรจัดได้ ดังนั้น เราจึงควรมาทำหมันสุนัขกันเถอะ
การทำหมันในสุนัขเขาทำอย่างไร
ในสุนัขเพศเมีย การทำหมันคือการตัดมดลูกและรังไข่ออกทั้งหมด ซึ่งจำเป็นต้องเปิดช่องท้อง ส่วนในสุนัขตัวผู้ การทำหมัน คือ การตัดอัณฑะและท่อนำอสุจิออกทั้งสองข้าง
ดังนั้น สุนัขที่ทำหมันต้องเป็นสุนัขที่มีสุขภาพร่างกายแข็งแรง ไม่เป็นโลหิตจาง เพราะจำเป็นต้องวางยาสลบ ก่อนการผ่าตัดทำหมันสุนัขจึงควรตรวจเลือดเช็คสุขภาพว่าร่างกายพร้อมที่จะวงยาสลบได้อย่างปลอดภัย หากสุนัขแข็งแรงสมบูรณ์ดีก่อนนำมาทำหมัน 1 วัน ควรงดน้ำและอาหาร 8-12 ชั่วโมงก่อนผ่าตัด
และหลังจากการผ่าตัดทำหมันต้องมีการทำแผลหลังผ่าตัด ควรไปทำแผลตามที่สัตวแพทย์นัด ดูแลแผลไม่ให้เปียกน้ำ ไม่ให้ติดเชื้อ ห้ามสุนัขเลียแผล ห้ามแผลสกปรก อาจใช้วิธีใส่ Colla กันเลียได้ และหากแผลปกติดีก็สามารถตัดไหมได้ภายใน 7-10 วันหลังการผ่าตัด
อายุที่เหมาะสมกับการทำหมัน
ปัจจุบันมีการศึกษาและค้นคว้ารับรองว่าเราสามารถทำหมันสุนัขตั้งแต่วัยเด็กอายุ 4 เดือนขึ้นไปได้
ทั้งนี้ **การทำหมันสุนัขทั้งเพศผู้และเพศเมียในวัยเด็กมีข้อยืนยันทางวิชาการว่าปลอดภัย ไม่มีผลข้างเคียงที่อันตราย ผลข้างเคียงไม่พึงปรารถนาพบได้น้อยกว่าสุนัขโตหรือสุนัขมีอายุ **
(** บทความ ทำหมันหมาเด็ก โดย ปานเทพ รัตนากร จาก นสพ คม ชัด ลึก วันที่ 22 ก.พ. 2558)
ผลข้างเคียงของการทำหมัน
การทำหมันสุนัขจะเป็นการลดฮอร์โมน ทำให้สุนัขอ้วนขึ้นเพราะขบวนการเผาผลาญในร่างกายลดลง การทำกิจกรรมต่างๆ ก็ลดลงตามไปด้วย จำทำให้สุนัขที่ทำหมันมีโอกาสน้ำหนักขึ้นและอ้วนขึ้น ทั้งนี้ เจ้าของสามารถควบคุมน้ำหนักน้องหมาที่ทำหมันด้วยการเลือกอาหารที่เหมาะสม และพยายามให้สุนัขออกกำลังกายร่วมด้วย
ผลข้างเคียงอีกเรื่องหนึ่งคือ ภาวะปัสสาวะเล็ดหลังทำหมัน(Urinary Incontinent ) มักพบในสุนัขเพศเมีย ซึ่งเกิดจากความเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนทำให้ท่อปัสสาวะและกระเพาะปัสสาวะทำงานผิดปกติ แต่ภาวะนี้พบน้อยมา ซึ่งสามารถรักษาให้หายได้ด้วยยา
การเลือกโรงพยาบาลหรือคลินิกที่จะทำหมันสุนัข
การทำหมันสุนัข บุคคลสำคัญที่สุดคือเจ้าของในการตัดสินใจเลือกสถานพยาบาล คลินิกหรือโรงพยาบาลสัตว์ ซึ่งปัจจัยที่เจ้าของสุนัขควรคำนึงถึงเมื่อจะพาสุนัขไปทำหมัน คือ ห้องผ่าตัดที่ปลอดเชื้อ เครื่องมือผ่าตัด ความชำนาญของสัตวแพทย์ การตรวจเลือดก่อนผ่าตัด การทำหมันแม้จะเป็นเรื่องที่ไม่ใหญ่โตแต่หากไปพบปัจจัยที่เสี่ยง การทำหมันก็สามารถทำร้ายชีวิตของสุนัขของเราได้
มาทำหมันสุนัขกันเถอะ
การทำหมันสุนัขเป็นเรื่องที่ควรส่งเสริมและสนับสนุนเพราะนอกจากจะเป็นผลดีต่อสุขภาพของสุนัขเองแล้ว ยังทำให้เจ้าของสุนัขลดปัญหาสารพัดที่เกิดจากอารมณ์ก้าวร้าวเวลาสุนัขติดสัด และยังมีประโยชน์กับสังคมส่วนรวมคือช่วยลดปัญหาหมาจรจัด เพราะสุนัขจรจัดมักเกิดจากเจ้าของเลี้ยงไม่ไหวเอาไปปล่อยตามวัด ตามสถานเลี้ยงสุนัขจรจัดอันเกิดเป็นภาระต่อสังคมโดยรวม ดังนั้น การทำหมันสุนัข ..ดีแน่นอน
