สุนัขมีอาการไอแห้งเสียงคล้ายห่านร้องเวลาตื่นเต้น เห่าเยอะ หรือเหนื่อย อาจเป็นสัญญาณของโรคหลอดลมตีบที่คนเลี้ยงสุนัขไม่ควรมองข้าม
โรคหลอดลมตีบมักเกิดบ่อยกับสุนัขพันธุ์เล็ก เช่น สุนัขพันธุ์ยอร์คเชียร์ เทอร์เรีย ปอมเมอเรเนียน ชิวาว่า พุดเดิ้ล มอลทีส เป็นต้น ซึ่งส่วนใหญ่จะเกิดกับน้องหมาที่น้ำหนักตัวเกินมาตรฐานหรือหรือเรียกง่าย ๆ ก็คืออ้วนนั่นเอง แต่สุนัขพันธุ์ใหญ่ก็มีความเสี่ยงที่จะเป็นหลอดลมตีบได้เช่นเดียวกัน โดยสุนัขที่เป็นโรคนี้จะมีอาการหายใจลำบาก ไอแห้งเสียงดังคล้ายเสียงห่านร้องเวลาที่ตื่นเต้น เห่าเยอะเกินไป หรือเหนื่อยจากการทำกิจกรรมต่าง ๆ ยิ่งสุนัขโตขึ้นอาการก็จะแสดงชัดมากขึ้น
สาเหตุของโรคหลอดลมตีบในสุนัข
สาเหตุของโรคหลอดลมตีบในสุนัขยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แต่ทางแพทย์พบว่ากระดูกอ่อนบริเวณหลอดลมของสุนัขที่เป็นโรคหลอดลมตีบจะมีจำนวนเซลล์ลดลงกว่าปกติทำให้กระดูกอ่อนบริเวณหลอดลมไม่แข็งแรง เกิดการอ่อนตัว หลอดลมด้านบนและด้านล่างเกิดการแบนทับตัวลงมาจนเกิดการอุดตันที่ท่อทางเดินหายใจ หรืออาจมาจากสาเหตุอื่น ๆ เช่น มีก้อนเนื้อภายนอกหลอดลมมาเบียดทำให้ท่อลมตีบแคบลงหรือกล้ามเนื้อหลอดลมเป็นอัมพาต ฯลฯ
การรักษาโรคหลอดลมตีบในสุนัข
วิธีการรักษาโรคหลอดลมตีบมักขึ้นกับอาการและความรุนแรงของโรค แต่การรักษาด้วยยาไม่สามารถทำให้สุนัขหายขาดจากโรคได้ ในบางกรณีอาจทำการรักษาทางอายุรกรรมร่วมกับการผ่าตัดในกรณีที่สุนัขแสดงอาการแบบเฉียบพลัน
การรักษาทางยา
แบบเฉียบพลัน
สุนัขที่หลอดลมตีบอาจแสดงอาการระบบทางเดินหายใจเฉียบพลันได้ สิ่งที่ควรทำคือ ให้สุนัขอยู่ในสถานที่ปลอดโปร่ง มีออกซิเจน และทำให้สุนัขเครียดน้อยที่สุด จากนั้นจึงใช้ยาสเตียรอยด์เพื่อลดภาวะกล่องเสียงบวมน้ำและการระคายเคืองของหลอดลม รวมถึงใช้ยาแก้ไอเพื่อกดการไอและทำให้สุนัขสงบลง
แบบเรื้อรัง
สุนัขที่เป็นโรคหลอดลมตีบแบบอาการรุนแรง สัตวแพทย์จะให้ยาขยายหลอดลม ยาสเตียรอยด์ และยาปฏิชีวนะในการรักษา ควรแยกสุนัขให้ห่างจากสารระคายเคืองต่าง ๆ เช่น ควันบุหรี่ ฝุ่น ฯลฯ รวมถึงการพาน้องหมาไปออกกำลังกายแบบเบา ๆ เพื่อลดน้ำหนักก็สำคัญเช่นเดียวกัน
การรักษาด้วยการศัลยกรรม
การรักษาโรคหลอดลมตีบด้วยการศัลยกรรมนั้น สัตวแพทย์จะแนะนำในกรณีที่สุนัขไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยยามาเป็นระยะเวลาอย่างน้อย 2 สัปดาห์ หรือกรณีที่สุนัขมีอาการรุนแรงมาก ซึ่งก็มีวิธีการผ่าตัดหลายวิธีในการรักษาหลอดลมตีบ เช่น
- การผ่าตัดเชื่อมต่อหลอดลมคอ
- การพับเยื่อหุ้มหลอดลมคอด้านบน
- การใส่ของแข็งรูปตัวซีเป็นอวัยวะเทียม
- การใส่อวัยวะเทียมที่หลอดลมคอ
หลอดลมตีบเป็นปัญหาระบบทางเดินหายใจที่พบได้บ่อยในน้องหมาพันธุ์เล็กที่อ้วน การพาสุนัขไปออกกำลังกายและให้น้องอยู่ในที่อากาศถ่ายเทสะดวกก็สามารถช่วยลดความเสี่ยงที่น้องจะเกิดหลอดลมตีบได้ แต่หากน้องหมาบ้านใครแสดงอาการชัดแล้วว่าเป็นโรคนี้แน่นอนควรรีบพาไปพบสัตวแพทย์เพื่อวิธีการรักษาที่ถูกต้องก่อนอาการน้องจะรุนแรงถึงแก่ชีวิตนะคะ
แหล่งอ้างอิง
สพ.ญ.อรญา ประพันธ์พจน์ (หมอนุ่น) สัตวแพทย์ประจำโรงพยาบาลสัตว์ตลิ่งชัน