เหตุการณ์เหล่านี้เคยเกิดกับสัตว์เลี้ยงของเราบ้างหรือไม่ น้องหมาน้องแมวของเรามีอาการลุกไม่ได้ หัวหมุน กลิ้ง หัวเอียง ตากระตุก อาเจียน ซึ่งอาการที่กล่าวมาทั้งหมดเกิดขึ้นแบบเฉียบพลัน เมื่อหมาและแมวมีอาการเช่นนี้ สิ่งที่เจ้าของมักสงสัยอันดับแรกคือน้องไปกินยาเบื่อหรือเป็นอาการชักหรือเปล่า
คำตอบคือ อาการเหล่านี้ไม่ใช่การชัก แต่อยู่ในกลุ่มของอาการสูญเสียการทรงตัว สาเหตุเกิดจากรอยโรคที่อยู่ในสมองและรอยโรคที่อยู่นอกสมอง
- รอยโรคในสมอง เช่น เนื้องอกในสมอง เยื่อหุ้มสมองอักเสบ ภาวะหลอดเลือดสมอง
- รอยโรคนอกสมอง เช่น หูอักเสบ มีเนื้องอกในช่องหู ไทรอยด์ หรือไม่ทราบสาเหตุในสุนัขและแมวสูงอายุ
อาการของโรคหูอักเสบในสัตว์เลี้ยง
น้องหมาและแมวที่มีอาการหูอักเสบจากหูชั้นกลางและหูชั้นใน มักจะมีอาการคันหู สะบัดหู หูแฉะ หูมีกลิ่นเหม็น บางครั้งสะบัดหูมากจนหูบวม จนวันดีคืนดีเราก็พบว่าพวกเขาเสียการทรงตัวไปแล้ว
ซึ่งหากตรวจส่องหูโดยใช้เครื่องมือ Otoscope จะพบว่าโรคหูอักเสบบางครั้งมีอาการเยื่อแก้วหูทะลุ เมื่อทำการฉายรังสีบริเวณกกหูจะพบว่ากกหูหนาตัวขึ้น ช่องว่างในกกหูดูทึบกว่ากกหูอีกข้าง
การตรวจระบบประสาทจะพบว่าสุนัขและแมวมีอาการเสียการทรงตัว ตากระตุก หัวเอียง บางครั้งพบอาการหน้าซีกหนึ่งห้อย กระพริบตาไม่ได้ ต้องทำ CT scan เพื่อดูกะโหลกและเนื้อเยื่อในช่องหูหรือสมอง
โดยสาเหตุที่ทำให้สัตว์เลี้ยงเกิดโรคหูอักเสบมีได้หลายสาเหตุ ดังนี้
- เกิดจากมีสิ่งแปลกปลอมในช่องหู
- เกิดจากไรในหูและไรขี้เรื้อน
- ในช่องหูมีการอุดตันจากขี้หู เนื้องอก ก้อนเนื้อ
- การติดเชื้อแบคทีเรียในช่องหู
- การทำความสะอาดหูอย่างรุนแรงและผิดวิธี
- ความชื้นในช่องหู
พันธุ์ที่พบบ่อยว่าจะมีปัญหาที่ช่องหูคือสุนัขหรือแมวที่มีใบหูใหญ่หรือมีขนในช่องหูมาก ทำให้มีต่อมสร้างขี้หูใหญ่ มีขี้หูมากขึ้น จึงมีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคหูอักเสบมากขึ้นตามไปด้วย
การรักษาโรคหูอักเสบในสัตว์เลี้ยง
การรักษาโรคหูอักเสบนั้น ระยะเวลาในการรักษานั้นอาจนานหลายสัปดาห์ถึงเป็นเดือน โดยสัตวแพทย์จะให้ยาปฏิชีวนะที่ลดการติดเชื้อที่ช่องหู ทั้งในรูปแบบของยากินและทำความสะอาดช่องหู ยาลดอาการวิงเวียนศีรษะ ยาลดการอักเสบ ยาป้ายตา รวมทั้งวิตามินบำรุงและสารน้ำในช่วงที่สัตว์เลี้ยงทานอาหารไม่ได้
ในสัตว์บางรายอาจมีแผลที่กระจกตาหรือกระจกตาทะลุ เนื่องจากตาแห้ง กระพริบตาไม่ได้ ซึ่งอาจต้องรักษาด้วยการเย็บหนังตา
ในรายที่สัตว์เลี้ยงมีอาการหูอักเสบเรื้อรัง ควรเพาะเชื้อจากขี้หู และถ้าอาการเป็นหนักอาจถึงขั้นต้องเจาะล้างกกหู หรือผ่าตัดเพื่อเอาช่องหูออก
ถึงแม้การเสียการทรงตัวเพราะหูอักเสบจะไม่ใช่โรคที่อันตรายแต่ก็ส่งผลต่อการดำเนินชีวิตน้อง ๆ ได้ ดังนั้นเจ้าของควรเริ่มต้นจากการเอาใจใส่ มั่นตรวจสภาพช่องหูของน้องหมาแมวที่เรารัก และหากพบว่ามีอาการควรรีบพามารักษาก่อนที่อาการเหล่านั้นจะแย่ลงหรือเป็นเรื้อรังนะคะ
แหล่งอ้างอิง
สพ.ญ.ปิโยรส โพธิพงศธร (หมอหมวย) สัตวแพทย์แผนกระบบประสาท, แผนกอายุรกรรม, แผนกศัลยกรรม ประจำโรงพยาบาลสัตว์ตลิ่งชัน
