Menu Close

มดลูกอักเสบ (PYOMETRA)

มดลูกอักเสบ (PYOMETRA)
มดลูกอักเสบ

มดลูกอักเสบเป็นหนอง (Pyometra)

เมื่อคุณเลี้ยงสุนัขตัวเมีย  คุณควรรู้จักโรคนี้ เพราะมันมีอันตรายที่จะทำให้สุนัขเราถึงแก่ชีวิตได้

“โรคมดลูกอักเสบเป็นหนอง” ( Pyometra) เป็นโรคทางระบบสืบพันธุ์ซึ่งพบได้บ่อยในสุนัขละแมว โรคนี้เกิดจากฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน เมื่อสุนัขตัวเมียพ้นช่วงที่เป็นสัดแล้วปกติฮอร์โมนนี้จะลดลง  แต่ในสุนัขที่ไม่ได้ผสมพันธุ์ ฮอร์โมนนี้กลับมีส่วนเหนี่ยวนำทำให้ Endometrial gland ขยายใหญ่ มีลักษณะเป็นถุงน้ำ เรียกว่า ภาวะ Cystic endometrial hyperplasia (CEH) และยังกระตุ้นให้เกิดการสร้างสารคัดหลั่งในมดลูกเพิ่มขึ้น มดลูกในช่วงนี้จะมีการบีบตัวน้อย หากมีการติดเชื้อแบคทีเรียย้อนจากช่องคลอดเข้าสู่มดลูก จะง่ายต่อการเจริญเติบโตและเพิ่มจำนวนได้ เป็นผลให้มดลูกเกิดการอักเสบ ขยายใหญ่ จะมีหนองสะสมอยู่ในช่องว่างของมดลูก (uterus) ถ้าไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงทีจะมีผลทำให้สัตว์ติดเชื้อในกระแสเลือด ไตวายแทรกซ้อน หากมดลูกแตกในช่องท้อง สุนัขจะช็อก และเสียชีวิตได้

โรคนี้พบได้ในสุนัขทุกสายพันธุ์ มักพบในสุนัขที่มีอายุมากกว่า 6 ปีขึ้นไป เรียกว่ายิ่งแก่ยิ่งมีโอกาสเป็น ที่สำคัญคือ มักพบในสุนัขที่เคยมีประวัติการฉีดยาคุมมาก่อน ระยะที่พบคือ ระยะหลังจากเป็นสัดไปแล้ว 4 อาทิตย์ถึง 4 เดือน  

  ตามปกติเมื่อสุนัขเป็นสัด ระดับ ฮอร์โมนโปรเจสเตอร์โรนจะลดลง ทำให้ผนังมดลูกหนาตัวลดลง แต่สุนัขเพศเมียที่ผ่านการเป็นสัดมาแล้วหลายครั้ง และยังไม่เคยรับการผสมพันธุ์ ผนังมดลูกที่มีสภาพเปลี่ยนไป อาจไม่สามารถคืนกลับสภาพได้ตามปกติ  ประกอบกับสุนัขสูงวัยจะมีระบบภูมิคุ้มกันแย่ลง ทำให้ความสามารถในการต้านเชื้อโรคต่าง ๆ ลดลง จึงทำให้เกิดโรคมดลูกอักเสบและเป็นหนองได้ง่าย

  อาการ
            เมื่อสุนัขเกิดมดลูกอักเสบ จะพบว่ามีอาการต่างที่ผิดปกติไป  เช่น  เบื่ออาหาร อ่อนแรง กินน้ำมาก  ปัสสาวะมาก  อาเจียน ท้องเสีย ไข้ขึ้น ปวดเกร็งท้อง ท้องโตขึ้น พบสารคัดหลั่งออกจากช่องคลอดลักษณะเป็นหนอง  หนองปนเลือด  หรือเลือดสีคล้ำ เรียกว่า มดลูกอักเสบแบบเปิด ( Open pyometra )  แต่ถ้าหนองสะสมภายในมดลูกไม่ไหลออกมาเรียกว่า มดลูกอักเสบแบบปิด (Closed pyometra)

หากพบอาการผิดปกติที่กล่าวมาข้างต้น ควรนำสัตว์ป่วยไปพบสัตวแพทย์เพื่อทำการวินิจฉัยยืนยันโรคนี้   โดยสัตวแพทย์จะเอ็กซ์เรย์ ช่องท้อง หรืออัลตร้าซาวนด์วัดขนาดมดลูก

การรักษา

การรักษาโรคนี้มี 2 วิธีคือ  การผ่าตัดเอามดลูกและรังไข่ออก ( ovariohystectomy ) เช่นเดียวกับการทำหมัน ให้สารน้ำ ยาฆ่าเชื้อ ปรับสมดุลอิเล็กโทรไลท์ตามผลเลือด อีกวิธีหนึ่งคือการฉีดฮอร์โมนโพสตราแกรนดิน ซึ่งใช้กับสัตว์ที่ต้องการผสมและมีลูก หรือตรวจพบมดลูกอักเสบระยะแรก แต่ก็มีผลเสียมากกว่าผลดี  ดังนั้นจึงแนะนำวิธีการผ่าตัดมากกว่า

การป้องกันโรคมดลูกอักเสบ

สัตวแพทย์จะแนะนำให้เจ้าของทำหมันสุนัขตัวเมียตั้งแต่อายุน้อย ๆ หากไม่ต้องการให้สุนัขผสมพันธุ์ หรือหากเจ้าของสุนัขไม่ต้องการให้น้องหมาตั้งท้องอีกแล้วก็ควรจับสุนัขทำหมัน จะเป็นวิธีการป้องกันโรคมดลูกอักเสบที่ดีที่สุด

ที่สำคัญมากคือ งดการการฉีดยาคุม ให้กับสุนัขของท่าน  อีกประการหนึ่งปัจจุบัน มีประกาศของกรมปศุสัตว์ห้ามสัตวแพทย์ฉีดยาคุมกำเนิดให้แก่สัตว์เลี้ยงแล้ว (เมื่อ มกราคม 2560 ) การคุมกำเนิดสุนัขขอให้ใช้การผ่าตัดทำหมันเท่านั้น

โรงพยาบาลสัตว์ตลิ่งชัน หวังเป็นอย่างยิ่งว่าเจ้าของสุนัขทุกท่านจะให้ความใส่ใจกับการทำหมันโดยเฉพาะท่านที่มีสุนัขตัวเมีย ควรพาสุนัขของท่านมาทำหมันเมื่ออายุครบ 4 เดือน หากท่านไม่ต้องการให้สุนัขมีลูก หรือหากสุนัขของท่านมีอายุมากแล้วก็ควรพามาตรวจร่างกายเพื่อทำหมัน  “การทำหมัน” เป็นการป้องกันโรคมดลูกอักเสบที่ดีที่สุด