Menu Close

สุนัขหายใจครืดคราด สัญญาณบอกว่าเพดานอ่อนยาวกว่าปกติ

สุนัขหายใจครืดคราด สัญญาณบอกโรคเพดานอ่อนยาวกว่าปกติ

มีบ้านไหนเลี้ยงสุนัขพันธุ์หน้าสั้น แล้วน้องๆ มีอาการแปลกแปลกๆ บ้างไหมคะ ยกตัวอย่าง เช่น หายใจครืดคราดติดขัด ไอ หรือเหนื่อยง่าย อยู่บ่อยๆ หรือเปล่า อาการนี้ไม่ใช่อาการปกติของสัตว์เลี้ยงทั่วไป แต่กลับเป็นความผิดปกติทางสรีระของสุนัขพันธุ์หน้าสั้น ที่มีลักษณะกะโหลกศีรษะขนาดใหญ่แต่สั้นแบน ทำให้โครงสร้างของหน้า จมูก และปากสั้นนั้นเอง

เพดานอ่อนยาวกว่าปกติ (Elongated soft palate) คือการที่มีเนื้อเยื่อเพดานอ่อนยาวเลยมาปิดฝาปิดกล่องเสียงหรือยื่นเข้าไปในส่วนท่อทางเดินหายใจทำให้ขัดขวางการเคลื่อนที่ของอากาศเข้าไปยังปอดจัดเป็นภาวะที่มีความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตหากปล่อยไว้ระยะเวลานานอาจทำให้สัตว์มีอาการรุนแรงมากขึ้น

สิ่งที่ตามมาคือ ภาวะที่ต่างๆ ของทางเดินหายใจที่แย่ลง ไม่ว่าจะเป็นภาวะกล่องเสียงอักเสบ หนาตัวและม้วนจนผิดรูป (Everted laryngeal saccules) , ต่อมทอนซิลผิดรูป (Everted tonsils) ,กล่องเสียงตีบ (Laryngeal collapse), หรือแม้แต่หลอดลมตีบ (Tracheal collapse) รวมถึงหากพบสัตว์แสดงอาการสำลัก ,ไอ ,สัตว์มีอาการเหนื่อยง่าย ,หรือหายใจลำบากติดขัดร่วมด้วย ดังนั้นจึงรีบทำการควรทำการรักษาโดยการผ่าตัดเพดานอ่อนที่ยาวเกินออก

สายพันธุ์ที่สามารถพบความผิดปกติ มักเป็นสุนัขพันธุ์หน้าสั้น(brachycephalic breed) ได้แก่

  • อิงลิช บูลด็อก (English bulldog)
  • เฟรนช์ บูลด็อก (French bulldog)
  • ปั๊ก (Pug)
  • ปักกิ่ง (Pekingese)
  • บอสตัน เทอร์เรีย (Boston terrier)
  • ชิสุ (Shih Tzu)
  • ชาไป่ (Shar Pei)
  • บ็อกเซอร์ (Boxer dogs)
  • ลาซา แอปโซ (Lhasa Apsos)
  • บุลล์ แมสติฟฟ์ (Bull Mastiffs)
Shar Pei
Shar Pei
English bulldog
English bulldog
Pug dog
Pug dog
French Bulldog
French Bulldog
Boston terrier
Boston terrier
Boxer dogs
Boxer dogs
Shih Tzu
Shih Tzu
Bull Mastiffs
Bull Mastiffs
Lhasa Apsos
Lhasa Apsos
Pekingese
Pekingese

อาการผิดปกติที่พบได้มีดังนี้

  1. ได้ยินเสียงหายใจดัง 
  2. ใช้ปากหายใจแทนจมูกบ่อยขึ้น
  3. แสดงอาการลักษณะพยายามอาเจียน ไอ (Coughing) สำลัก (Gagging
  4. ออกกำลังกายได้ไม่นาน (Exercise intolerance)
  5. ลิ้นและเหงือกสีม่วง (Cyanosis) เนื่องจากขาดออกซิเจน
  6. หมดสติ (Collapse)

การตรวจวินิจฉัยแยกโรค

ต้องทำการวางยาเพื่อส่องกล้องและทำการตรวจช่องคอจะสามารถเห็นเพดานอ่อนยื่นยาวเลยฝาปิดกล่องเสียง เข้าไปในส่วนท่อทางเดินหายใจ หากในกรณีรุนแรง เพดานอ่อนจะยื่นยาวเข้าไปในกล่องเสียง เป็นสาเหตุทำให้กล่องเสียงเกิดการอักเสบในลักษณะบวมและแดงขึ้น ในกรณีที่เรื้อรังกระดูกอ่อนของกล่องเสียงจะไม่สามารถยืดหยุ่นได้แบบของสัตว์ที่ปกติการตรวจเพิ่มเติม ได้แก่ การเอกซเรย์ช่องอกเพื่อตรวจดูความผิดปกติของท่อทางเดินหายใจส่วนปลาย และปอด ความผิดปกติของเพดานอ่อนยาวควรทำการรักษาเมื่อได้รับการวินิจฉัยโรคแล้ว

วิธีการผ่าตัดเพดานอ่อนยื่นยาว เรียกว่า Staphylectomy มี 2 วิธีหลักๆ คือ

1.การผ่าตัดแบบดั้งเดิม (conventional technique) เป็นวิธีที่ใช้กรรไกรตัดเอาเพดานอ่อนที่ยื่นยาวออกแล้วเย็บด้วยไหมละลาย ข้อเสียของวิธีนี้คือ ใช้ระยะเวลาทำนาน มีเลือดออก และเนื้อเยื่อบวม การหายของแผลจะใช้เวลานานกว่า

2.การผ่าตัดโดยใช้เครื่องมือ ที่เรียกว่า “ Bipolar sealing device หรือ Ligasure&quot ” ในการตัดเพดานอ่อนที่ยื่นยาวออก เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการตัดเพดานอ่อนพร้อมกับซีลปิดและห้ามเลือดในตัว มีข้อดีคือ ใช้เวลาในการทำเร็วไม่มีเลือดออกและเนื้อเยื่อบวมอักเสบน้อย ภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดน้อย

การดูแลหลังการผ่าตัด และผลจากการผ่าตัด

ในกรณีที่มีอาการบวมบริเวณที่ทำการผ่าตัด ให้ทานน้ำเย็นและอาหารอ่อนๆ รวมทั้งการสังเกตความผิดปกติต่างๆ ทั้งเสียงการหายใจ สีเหงือก สีลิ้น ความผิดปกติอื่นๆ เช่น การอาเจียน หรือการพยายามขาก หลังผ่าตัดใช้เวลาในการหายของแผล ประมาณ 2-3 สัปดาห์ หากสัตว์ได้รับการวินิจฉัย ตั้งแต่อายุยังน้อย (อายุน้อยกว่า 2 ปี) และน้ำหนักตัวปกติจะง่ายต่อการแก้ไขปัญหาทางเดินหายใจที่เกิดความผิดปกติขึ้นและลดโอกาสการเกิดภาวะหายใจลำบาก ซึ่งหากเป็นสัตว์ที่มีอายุมากและอ้วนจะยากต่อการผ่าตัดรักษา เนื่องจากสัตว์มักจะมีการเกิดความผิดปกติของแผ่นกระดูกอ่อนของฝาปิดกล่องเสียง จัดเป็นอาการเรื้องรังของโรคระบบทางเดินหายใจผิดปกติของสุนัขและแมวพันธุ์หน้าสั้น มาก่อนพบสัตวแพทย์ที่ทำการรักษา

ขอบคุณข้อมูลจาก

สพ.ญ.อรญา ประพันธ์พจน์ (หมอนุ่น)

แผนกอายุรกรรม, แผนกศัลยกรรม,

แผนกโรคหัวใจ