สำหรับผู้ปกครองมือใหม่ที่เพิ่งรับสัตว์เลี้ยงมาดูแล ไม่ว่าจะเป็นน้องหมาหรือน้องแมว อาจจะงงกับการเลือกซื้ออาหารให้น้องๆ เพราะปัจจุบันไม่ใช่แค่มีหลายสูตร หลายแบรนด์ แต่ยังมีการแบ่งเกรดกันตามคุณภาพอีกด้วย ซึ่งในบทความวันนี้ โรงพยาบาลสัตว์ตลิ่งชันจะพาไปรู้จักกับอาหารเกรดต่างๆ ว่ามีเกรดอะไรบ้าง และแต่ละเกรดมีความแตกต่างกันอย่างไร
แต่ก่อนจะไปเริ่มกันที่เกรดแรกต้องบอกก่อนว่าการแบ่งเกรดนี้เป็นการแบ่งตามคุณภาพส่วนผสมของวัตถุดิบ (ingredient) ปริมาณสารอาหารที่สัตว์เลี้ยงจะนำไปใช้ได้ และผลต่อสุขภาพในระยะยาว ซึ่งก็เป็นการแบ่งกันตามมาตรฐานสากลนะครับ
อาหารสัตว์เกรดประหยัด (Economic grade)
เป็นเกรดอาหารที่ราคาถูกที่สุด เหมาะสำหรับคนที่ประหยัดเงิน แต่วัตถุดิบที่ใช้ส่วนใหญ่จะทำมาจากธัญพืช เช่น ถั่วลันเตา, ข้าวโพด, ข้าวสาลี เป็นต้น ไม่ค่อยมีเนื้อสัตว์เป็นส่วนประกอบของอาหาร หากไม่จำเป็นจริงๆ ไม่แนะนำให้ซื้ออาหารในเกรดนี้เพราะโภชนาการอาหารหรือโปรตีนที่น้องหมาได้รับจากอาหารเกรดนี้ไม่สามารถเอาไปใช้ได้ เพราะไม่มีโปรตีนเนื้อสัตว์ในอาหารเป็นส่วนประกอบหลักนั้นเอง
อาหารสัตว์เกรดมาตรฐาน (Standard Grade)
เป็นเกรดที่พบได้บ่อยที่สุด เรามักเห็นจากโฆษณาตามช่องทางต่างๆ ราคาไม่แพง วางขายอยู่ทั่วไป หาซื้อง่าย ผลิตโดยโรงงานที่มีมาตรฐานและได้รับการรับรองจากกรมปศุสัตว์ วัตถุดิบที่ใช้ส่วนใหญ่มาจากผลพลอยได้ (byproduct) จากสัตว์ชนิดต่างๆ เช่น เศษเนื้อไก่/วัว, กระดูก, เครื่องใน, ขน, หงอน เป็นต้น ซึ่งไม่ได้เป็นเนื้อสัตว์ล้วนๆ นอกจากนี้ยังมีส่วนผสมของธัญพืชอื่นๆ เช่น ข้าวโพด, ข้าวสาลี, ข้าวเจ้า, ถั่วเหลือง เป็นต้น และอีกส่วนประกอบที่มักพบบ่อยในอาหารเกรดนี้ก็คือ โซเดียม สารแต่งกลิ่น-รส สารให้สี วิตามิน กระอะมิโน เอนไซม์ สารถนอมคุณภาพอาหารสัตว์ ที่ใส่มาเพื่อให้คุณภาพอาหารดีขึ้น
อาหารสัตว์เกรดพรีเมี่ยม (Premium Grade)
เกรดนี้จะมีการคำนวณสารอาหารที่หลากหลาย และถูกแยกออกมาเป็นสูตรเฉพาะต่างๆ เช่น สูตรบำรุงขน, สูตรกำจัดก้อนขน, สูตร Indoor เป็นต้น โดยใช้วัตถุดิบในการผลิตที่มีคุณภาพสูงกว่าเกรดมาตรฐาน ทำให้มีราคาสูงกว่า แถมเป็นอาหารที่ได้รับรองจากหน่วยงานต่างประเทศด้วย เช่น AAFCO (Association of American Feed Control Officials) แต่ก็ยังพบการนำเอาพืชจำพวกข้าวโพด ข้าวสาลี และผลพลอยได้จากสัตว์มาใช้เป็นส่วนผสมอยู่บ้าง
อาหารสัตว์เกรดซูเปอร์ พรีเมี่ยม ( Super Premium Grade)
อาหารเกรดนี้จะใช้วัตถุดิบที่ดีกว่าเกรด Premium เล็กน้อย ไม่มีการใช้วัตถุดิบจากผลพลอยได้เป็นส่วนผสม ส่วนผสมหลักของอาหารเกรดนี้จะเป็น เนื้อไก่ อีกทั้งยังใช้แร่ธาตุที่ผ่านการสังเคราะห์แล้ว ทำให้ดูดซึมง่ายและเพิ่มกรดไขมันที่ดี เหมาะสำหรับคนที่กำลังมองหาอาหารที่เจาะจงโภชนาการที่สัตว์เลี้ยงเราควรได้รับหรือสุขภาพโดยรวมที่ดี
อาหารสัตว์เกรดโฮลิสติก (Holistic Grade)
ปัจจุบันได้รับความนิยมอย่างมาก เพราะดีต่อสุขภาพสัตว์เลี้ยงในระยะยาว แต่ก็มีราคาที่แพงขึ้นมาจาก Premium Grade พอสมควร เพราะเป็นอาหารที่ใช้วัตถุดิบคุณภาพเดียวกับอาหารคน ไม่มีสารสังเคราะห์ มีการปรุงแต่งกลิ่นและรสที่น้อยมาก ทำให้ลดความเสี่ยงที่สัตว์เลี้ยงจะเป็นโรคในอนาคตได้ ตัวอย่างเนื้อสัตว์ที่ใช้ในอาหารสัตว์เกรดนี้ เช่น เนื้อไก่งวง, เนื้อแกะ, เนื้อปลาแซลม่อน เป็นต้น ส่วนพืช ก็จะใช้พืชที่มีสารอาหารที่ร่างกายสัตว์เลี้ยงสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้ รวมไปถึงกรดอะมิโนต่างๆ ที่ช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อและพัฒนาการของสุนัข เพื่อให้สุนัขมีสุขภาพที่แข็งแรงมากยิ่งขึ้น ในบางยี่ห้ออาจจะมีส่วนผสมของ กรดไขมันประเภทดีเอชเออีกด้วย นอกจากคุณภาพวัตถุดิบแล้ว อาหารสัตว์ Holistic Grade ยังมีการคำนวณคุณค่าสารอาหารตามสูตรต่างๆ เช่นเดียวกับอาหาร Premium Grade
อาหารสัตว์เกรดอัลตรา โฮลิสติก (Ultra-Holistic Grade)
ถือเป็นอาหารที่มีเกรดใกล้เคียงกับเกรดโฮลิสติกเลย แต่แตกต่างกันตรงที่วัตถุดิบของเกรดนี้จะมีความพรีเมี่ยมกว่า เพราะจะเลือกใช้เฉพาะวัตถุดิบส่วนที่มีคุณค่ามากที่สุดของแต่ละอย่างมารวมกัน ไม่มีส่วนผสมของวัตถุดิบผลพลอยได้จากสัตว์หรือธัญพืช ทำให้สุขภาพร่างกายของน้องแข็งแรงและลดโอกาสการเจ็บป่วย
อาหารสัตว์ Grain Free
เป็นเกรดที่พัฒนาต่อยอดมาจาก Holistic อีกขั้นหนึ่ง โดยจะยังคงใช้ส่วนผสมที่เป็นวัตถุดิบคุณภาพเดียวกับอาหารคน แต่ปราศจากส่วนผสมของธัญพืชที่เป็นอันตรายหรืออาจก่อให้เกิดอาการแพ้ต่อสัตว์เลี้ยงได้ ทำให้ได้อาหารที่มีคุณภาพสูงที่สุด ซึ่งแน่นอนว่าราคาก็จะสูงที่สุดในบรรดาอาหารสัตว์ทุกเกรดเช่นกัน
หลังจากที่เรารู้เกรดของอาหารสัตว์เลี้ยงชนิดต่างๆ แล้ว คำถามที่เข้ามาในความคิดของผู้ปกครองสัตว์เลี้ยงตอนนี้คงเป็น ความจำเป็นของอาหารสัตว์เลี้ยงเกรดต่างๆ ว่าจำเป็นแค่ไหนที่จะต้องให้น้องสัตว์เลี้ยงของเรา ทานเกรด Holistic หรือ Grain Free เพราะราคาค่อนข้างสูงมาก บางแบรนด์ราคาเฉลี่ยหลัก 1,XXX บาทต่อกิโลกรัมกันเลยทีเดียว
จากข้อมูลข้างต้นก็จะเห็นว่า อาหารสัตว์เลี้ยงที่มีราคาแพงกว่าก็มาจากวัตถุดิบที่ดีกว่า ผ่านการคำนวณคุณค่าทางโภชนาการมาเป็นอย่างดี ทำให้ส่งผลดีต่อสุขภาพมากกว่า ผู้ปกครองสัตว์หลายท่านจึงยอมจ่ายเพื่อเป็นการซื้อสุขภาพให้สัตว์เลี้ยงของตน ให้มีสุขภาพแข็งแรง ดีกว่าให้น้องป่วยแล้วเสียเงินไปกับค่ายา ค่ารักษาแทน แต่นั่นก็ไม่ได้หมายความว่า การทานอาหารราคาแพงน้องจะไม่ป่วยเลย หรือละเลยเรื่องต่างๆ ได้ เพราะมีปัจจัยอีกหลายอย่างที่จะทำให้น้องป่วยได้ อาหารเป็นเพียง 1 ปัจจัยเท่านั้น แต่ก็ถือว่าเป็นปัจจัยที่สำคัญมากที่สุดปัจจัยหนึ่ง
เพราะฉะนั้นถ้าจะให้สรุปก็คือ หากเรายินดีจะรับอุปการะอีก 1 ชีวิตแล้ว ก็ควรให้สิ่งที่ดีที่สุดแก่เขา แต่ก็ต้องอยู่บนพื้นฐานที่เราจะไม่เดือดร้อนจากการอุปการะนั้นด้วย ซึ่งถ้าหากการซื้ออาหารสัตว์เกรด Holistic หรือ Grain Free จะเกินงบมากเกินไป อาหารสัตว์เกรด Premium ก็ยังถือว่าเพียงพอต่อสุขภาพที่ดีของน้องหมา น้องแมวที่เราเลี้ยงแล้วล่ะครับ
แต่ที่ไม่แนะนำเลยคืออาหารสัตว์ที่มีสีสันจัด ที่ขายกันตามร้านขายอาหารสัตว์ทั่วไปที่ไม่มีแบรนด์ผู้ผลิตชัดเจน เพราะเราไม่ทราบเลยว่าอาหารเม็ดที่น้องสัตว์เลี้ยงของเราทานเข้าไปนั้นถูกผลิตมาจากอะไรบ้าง เท่ากับว่าแทนที่การรับเลี้ยงจะเป็นการดูแลเขา กลับเป็นการทำร้ายเขาทางอ้อมก็เป็นได้นะครับ
